Wygląd tych kół [i ich wykonanie] odznaczały się połyskiem tarsziszu, a wszystkie cztery miały ten sam wygląd i wydawało się, jakby były wykonane tak, że jedno koło było w drugim… Ez 1, 16

Sprawiedliwość a reinkarnacja. Religie Wschodu, zwłaszcza buddyzm i hinduizm oferują ciekawy sposób egzekwowania sprawiedliwości. W kole reinkarnacji dochodzi do natychmiastowego zadośćuczynienia za czyny dokonane za życia. Rzeczywistość oferuje miliardy możliwości. Za dobre życie otrzymuje się nagrodę w postaci lepszego wcielenia, za złe gorszego. Buddyzm mówi też o pewnym doskonałym szczycie, kiedy koło reinkarnacji zostaje przerwane a człowiek osiąga tzw stan Nirwany. Warunkiem tego jest zerwanie ze wszystkimi pragnieniami a człowiek zostaje buddą, czyli oświeconym, który wyzwolił się z cyklu narodzin i śmierci (samsary). W hinduizmie nad kołem reinkarnacji pieczę sprawuje bóg Iśwara, w buddyzmie jest to raczej prawo uniwersalne i bezosobowe, łączące się z naturą świata.

Trzeba jeszcze pamiętać o jednym. Pojęcie sprawiedliwości mieszkańców zwłaszcza Dalekiego Wschodu jest inne niż nasze. My traktujemy ją w sposób bardziej indywidualny, dla tamtej mentalności łączy się ona bardziej z pożytkiem dla ogółu. Dlatego też nie dziwi nikogo sprawa poświęcenia jednostki dla ogółu, co dla nas może może być już oznaką niesprawiedliwości;-)

Zastanawia mnie jedno, czy sprawiedliwe jest dręczenie duszy (czy w buddyzmie nieokreślonego anatmana) miliardami wcieleń. Patrząc na świat, który nas otacza, z miliardami istot żywych i „nieżywych”, widzimy, że świat jest ciągle na pewnym początku. Czy się przemienia w …dobrym kierunku? I druga sprawa. Wydaje mi się, że w tym spojrzeniu bardziej chodzi o rezygnację z tego świata (pragnień z nim związanych) niż o wymierzenie jakieś sprawiedliwości. Wynika to pewnie z tej kultury, bo osobiste, indywidualne szczęście ma mniejsze znaczenie…

Ale to pewnie punkt widzenia Europejczyka, zachłannego pod względem patrzenia na własne „ja”:-)

Pozdrawiam

Ceramik